ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ, 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2000

Κήρυγμα του Μακαριωτάτου:

Αφ ύμών εξήχηται ο λόγος του Κυρίου

Απευθυνόμενος προς τους Θεσσαλονικείς πατέρες σας, ο Απόστολος των εθνών γράφει: “αφ υμών γαρ εξήχηται ο λόγος του Κυρίου”. Θα ήθελα να δούμε γιατί ο Απόστολος, ο οποίος επισκέφθηκε εκατοντάδες πόλεις κηρύττων τον λόγο του Θεού, βαπτίζοντας χριστιανούς και ιδρύοντας εκκλησίες, επέλεξε ειδικώς την εκκλησία των Θεσσαλονικέων για να αποδώσει αυτόν τον μέγα τίτλο τιμής: από σας αντιλαλεί, ακούγεται δυνατά και καθαρά ο λόγος του Κυρίου.

Ο Απόστολος δεν μεροληπτεί, δεν διατυπώνει μιαν απλή ευγενική φράση, δεν καλοπιάνει κάποιους. Διατυπώνει καθαρά και με παρρησία την κρίση του. Και εξηγεί στους ίδιους τους πατέρες σας, αλλά και σε όλους εμάς έκτοτε, τον λόγο αυτής της διάκρισης: “το ευαγγέλιον ημών δεν εγεννήθη εις υμάς εν λόγω μόνον”, το ευαγγέλιο δεν είναι σε σας μόνο λόγια. Είναι πράξη, είναι ζωή, είναι καθημερινό έργο.

Ο Απόστολος ακούει όπου πηγαίνει, για τη χριστιανική ζωή των Θεσσαλονικέων, για τα έργα τους που τα γεννά η πίστη στον Ιησού. Ακούει για την αγάπη τους στον Χριστό και δι Αυτού στον συνάνθρωπο. Ακούει για την υπομονή που δείχνουν και για το πόσο έχουν αποθέσει τις ελπίδες τους στον Θεό.

Αυτό κάνει τον Απόστολο να λέει στους Θεσσαλονικείς ότι αντηχεί παντού η πίστη τους, αυτό τον κάνει να μνημονεύει τους πατέρες σας ασταμάτητα, να προσεύχεται καθημερινά γι αυτούς: “αδιαλείπτως μνημονεύοντες υμών του έργου της πίστεως και του κόπου της αγάπης και της υπομονής της ελπίδος”.

Αυτός λοιπόν είναι ο λόγος της διακρίσεως, ο λόγος που δόθηκε τέτοια τιμή στους πατέρες σας. Διότι η πίστη που δεν γίνεται έργα, είναι πίστη κενή περιεχομένου. Είναι αφηρημένη πίστη στην ύπαρξη Θεού. Αλλά αυτό δεν σώζει. Διότι, καθώς μας εξηγεί Ιάκωβος ο αδελφόθεος, “σύ πιστεύεις ότι εις έστιν ο Θεός; Καλώς ποιείς. Και τα δαιμόνια πιστεύουσιν και φρίσσουσιν”. Δεν βγαίνει τίποτε από μια τέτοια πίστη. Είναι πίστη μάταιη.

Η δική μας πίστη, η πίστη του χριστιανού, είναι εκείνη που ορίζει τις πράξεις μας, κατευθύνει τα έργα μας. Εμείς οι χριστιανοί καταλαβαίνουμε πολύ καλά αυτό που ο Ιάκωβος μας λέει: δείξε μου την πίστη σου χωρίς έργα: δεν μπορείς να το κάνεις, η πίστη σου είναι μόνο λόγια. Εγώ θα σου δείξω την πίστη μου μέσα στα έργα μου, θα μάθεις για την πίστη μου βλέποντας το τι κάνω.

Αυτή ήταν η πίστη των πατέρων σας, αυτή εύχομαι να είναι και η δική σας, αυτήν την πίστη ήλθα σήμερα κοντά σας να θυμίσω και να τιμήσω.

Ο Κύριος όμως, έδωσε στην περίφημη αυτή φράση του Παύλου και μια προφητική σημασία. Διότι η Θεσσαλονίκη, είχεν επιλεγεί παρά του Κυρίου να γίνει ισχυρόν προπύργιον της Ορθοδοξίας.

Ό,τι υπήρξεν η Αλεξάνδρεια κατά τους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού, το κέντρο δηλαδή της υπερόχου θεολογίας, επέλεξε ο Κύριος να γίνει η ευλογημένη πόλη σας, χίλια χρόνια αργότερα. Η Αλεξάνδρεια είχε δίπλα της την έρημο των κορυφαίων ασκητών, και η Θεσσαλονίκη είχε δίπλα της τον Άθωνα, άγιον όρος αληθώς αγίων. Στη μεγαλύτερη πόλη που οίκησε ο Μέγας Αλέξανδρος ετέθησαν τα θεμέλια της θεολογίας, και εδώ, στην πατρίδα του, ολοκληρώθηκε το οικοδόμημα με τον Ησυχασμό.

Όχι μόνον αυτό. Ευλογία προς την πόλη σας είναι και οι άγιοι που έκαναν τη Θεσσαλονίκη μέγα ιεραποστολικό κέντρο, κι έφεραν στην αγκαλιά του Κυρίου τους Σλάβους και τα άλλα φύλλα του βορρά.

Ευλόγως ονομάστηκαν οι Θεσσαλονικείς άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος “πατέρες της Ευρώπης”, μαζί με τον άγιο Βενέδικτο, ιδρυτή στη Δυτική Ευρώπη του μοναχισμού, κατά τον κανόνα που δίδαξε ο Μέγας Βασίλειος. Οι τρείς αυτοί άγιοι, πράγματι, διδάσκοντες το Ευαγγέλιο στα φύλα του Βορρά, σχημάτισαν στην πράξη έναν κόσμο, μία πνευματική οντότητα, αυτήν που έκτοτε αναγνωρίζουμε όλοι ως Ευρώπη.

Επιχειρούντες να παραγράψουν το έργο αυτών των αγίων, οι βασιλείς της Δύσης μιλούσαν για Ευρώπη υπονοώντας μόνο τη Δυτική περιοχή της, τους λαούς επί των οποίων ασκούσαν την εξουσία τους. Η σημερινή δημοκρατική Ενωμένη Ευρώπη δεν έχει βέβαια τα ίδια κριτήρια. Υπάρχουν όμως ισχυρότατες δυνάμεις, οι οποίες δεν φροντίζουν καν να κρύβονται στο παρασκήνιο, που αγωνίζονται να καταστρέψουν τη χριστιανική συνείδηση της Ευρώπης. Οι δυνάμεις αυτές, προσπαθούν με κάθε τρόπο να εντάξουν μέσα στην Ευρώπη μουσουλμανικά κράτη και να κρατήσουν απ’ έξω κράτη Ορθοδόξων λαών.

Τιμώντας τη μνήμη των αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου των ισαποστόλων,οι Θεσσαλονικείς έχετε χρέος να αντισταθείτε πρώτοι εσείς στα σχέδια διαλύσεως της χριστιανικής Ευρώπης, έχετε χρέος να είστε οι επίμονοι υπερασπιστές των Ορθοδόξων λαών.Εάν τα σχέδια των μισούντων τον χριστιανισμό περάσουν, οι λαοί της Ευρώπης θα χάσουν κάθε πνευματικό δεσμό, το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης θα ταφεί, και η Ευρώπη δεν θα σημαίνει τίποτε περισσότερο από μια ζώνη οικονομικών συναλλαγών. Αλλά με τη βοήθεια του Θεού και τις ευλογίες των αγίων πατέρων Κυρίλλου, Μεθοδίου και Βενεδίκτου, θα την κρατήσουμε ως μια κοινότητα λαών που παρά τις διαφορές τους δεν παύουν να έχουν κοινή χριστιανική παιδεία, δεν παύουν να έχουν κοινωνίες που στα θεμέλιά τους υπάρχουν, έστω κι αν κρύβονται, αρετές που τους δίδαξαν οι άγιοι.

Η Ιερά Σύνοδος εδέχθη εισήγησή μου, να ολοκληρώσω τις επί τω Ιωβηλαίω της Εκκλησίας ομιλίες μου στην πόλη σας. Είχα την πρόθεση να κάνω ενώπιόν σας, ενώπιον των τιμημένων Θεσσαλονικέων, μιαν ανασκόπηση του τρόπου που διάλεξε η Εκκλησία μας να εορτάσει το Ιωβηλαίο. Δεν προβλέπονταν μόνο εορτές, όπως έγραψε ο τύπος. Οι εκδηλώσεις μελετήθηκαν έτσι ώστε να συνιστούν ευχαριστία μας προς τον Κύριο, αλλά και να βοηθήσουν στην άρση του εφησυχασμού, στην ενδυνάμωση της πίστης. Αυτό το έργο προσπάθησαν να το ματαιώσουν ή έστω να σκιάσουν πολιτικές επιλογές τις οποίες δεν κρίνω σκόπιμο να τις σχολιάσω εδώ.

Οι εκδηλώσεις του Ιωβηλαίου, θελήσαμε να είναι προϊόν συμπροσευχής όλων των Ορθοδόξων, ιδίως δε των Ελλήνων. Πέραν όσων δεν ευλογήθηκε να κάνουμε, διότι απαιτούσαν άλλου είδους σχέσεων με την Πολιτεία, το γεγονός είναι ότι τα σχέδια αυτών που θέλησαν να σκιάσουν το Ιωβηλαίο έτος, απέτυχαν πλήρως.

Θέλησαν να κοπεί η ψυχική επαφή των Ελλήνων με την Ορθοδοξία. Και για πρώτη φορά από της Απελευθερώσεως του ΄21 οι Έλληνες στάθηκαν τόσο σθεναρά μαχητικοί και συσπειρωμένοι γύρω από τον κλήρο.

Θέλησαν με την ενορχηστρωμένη πίεση εφημερίδων και καναλιών να μας κάνουν να μη μιλάμε, να μην έχουμε λόγο σε όσα αφορούν στην κοινωνία. Και για πρώτη φορά στην ιστορία του νέου κράτους οι Έλληνες απαίτησαν τόσο ξεκάθαρα σεβασμό της Ορθοδόξου πίστης των.

Αυτή η αντίδραση του λαού μας, αυτή η εξέγερση της Ορθόδοξης συνείδησης, υπήρξε η απρόβλεπτη αλλά και η μεγίστη εκδήλωση του Ιωβηλαίου.

Η εξέγερση αυτή του πιστού λαού, εγέμισε πολλές φορές τους οφθαλμούς μου με δάκρυα. Ευχαριστώ τον Κύριον που μου επέτρεψε να έχω αυτή τη μοναδική εμπειρία, την εμπειρία του δικού σας ξεσηκωμού. Και σας παρακαλώ να ψάλλουμε όλοι μαζί, ακόμη μια φορά, το Απολυτίκιον των Χριστουγέννων.