ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΙΣ

ΤΟΥ ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ

ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

κ.κ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ

ΠΡΟΣ ΤΟΝ

ΕΚΛΑΜΠΡΟΤΑΤΟΝ ΚΑΡΔΙΝΑΛΙΟΝ

κ. WALTER KASPER

(11/2/2003)


Ἐκλαμπρότατε,

μετά πολλῆς χαρᾶς καί μεγάλης ἱκανοποιήσεως Σᾶς ὑποδεχόμεθα ὁμοῦ μετά τῶν ἐκλεκτῶν μελῶν τῆς συνοδείας Σας εἰς τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος καί εἰς τήν τοπικήν Ἐκκλησίαν τῶν Ἀθηνῶν, αἵτινες ἱδρύθησαν ἀμφότεραι ὑπό τοῦ Ἁγίου Παύλου, τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὁμοῦ μετά τοῦ Ἁγίου Πέτρου, ἵδρυσεν ὡσαύτως καί τήν Ἐκκλησίαν τῆς Ρώμης. Οὕτως, τό ἱερόν πρόσωπον αὐτοῦ καί αἱ ἱεραποστολικαί του προσπάθειαι ἐσφυρηλάτησαν ἕνα κοινόν σύνδεσμον μεταξύ τῶν δύο Ἐκκλησιῶν ἡμῶν. Ἡ πρώϊμος ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας δίδει μαρτυρίαν περί τοῦ μεγέθους αὐτῶν τῶν δεσμῶν ὡς ὁμολογεῖται ὑπό τῶν ἐπιστολῶν τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος πρός τούς Κορινθίους ἀπό τήν περίοδον τῶν Ἀποστολικῶν Πατέρων, ἐκ τοῦ γεγονότος ὅτι τρεῖς Ἀθηναῖοι ἀνῆλθον εἰς τόν Παπικόν θρόνον καί ἐκ τοῦ γεγονότος ὅτι ἕως τῶν ἀρχῶν τοῦ ὀγδόου αἰῶνος ἡ Ἑλλάς ἦτο ὑπό τήν Κανονικήν δικαιοδοσίαν τῆς Πρεσβυτέρας Ρώμης. Ἱστορικαί συνθῆκαι καί τό ὀδυνηρόν σχίσμα, τό ὁποῖον διέρρηξεν τόν ἄραφον χιτῶνα τοῦ Χριστοῦ, ἀπεμάκρυναν τάς δύο ἱστορικάς καί παλαιφάτους Ἐκκλησίας ἀπό ἀλλήλων καί ἀπό τοῦ κοινοῦ Ποτηρίου τῆς μυστηριακῆς κοινωνίας.

Αὐτός οὗτος εἶναι ὁ λόγος, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ δι' ἡμᾶς αἰτίαν θλίψεως καί προβληματισμοῦ καθ' ὅτι δογματικαί διαφοραί καί ἐκκλησιολογικαί ἀλλοιώσεις, ὑφιστάμεναι εἰσέτι καί διαμορφωθεῖσαι κατά τήν διάρκειαν χιλίων ἐτῶν, ἀπέκοψαν τάς γεφύρας τῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας μεταξύ Ἀνατολῆς καί Δύσεως, διά τήν ἀποκατάστασιν τῆς ὁποίας ἡ μέν Ὑμετέρα Ἐκκλησία ἔχει καθιερώσει ἀπό πολλῶν ἐτῶν τήν «Ἑβδομάδα Προσευχῆς διά τήν ἑνότητα τῶν Χριστιανῶν», ἡ δέ Ὀρθόδοξος συνεχίζει τήν ἀπό αἰώνων λειτουργικήν δέησιν Αὐτῆς «ὑπέρ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως». Ἐνταῦθα δέον ὅπως ὑπογραμμισθῇ καί ἡ Ὑμετέρα ἀποφασιστική προσωπική συμβολή εἰς τήν ὑπόθεσιν τῆς ἐρασμίας χριστιανικῆς ἑνότητος, τήν ὁποίαν ὑπηρετεῖτε λαμπρῶς ἤδη ἀπό πολλῶν ἐτῶν καί δή ἀπό τήν ἐποχήν τῆς διακονίας Σας ὡς Πανεπιστημιακοῦ Καθηγητοῦ ἐν Γερμανίᾳ.

Παρά ταῦτα, καί ἐνῷ ὁ θεολογικός διάλογος ἐξελίσσεται, ἔστω καί μετ' ἐμποδίων, ὑπό τῶν θεσμοθετημένων ὀργάνων τῆς Ὀρθοδόξου καί τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας, καί μάλιστα μέ μειωμένον τόν ἀρχικόν ἐνθουσιασμόν λόγῳ τῶν ἀναφυεισῶν νέων δυσκολιῶν καί ἰδίως τοῦ προβλήματος τῆς Οὐνίας, ὡς Ὑμεῖς Αὐτός ἐδηλώσατε προσφάτως, ἡ Ἁγιωτάτη Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἔχουσα συνειδητήν τήν εὐθύνην ἔναντι τῶν χριστιανικῶν κοινωνιῶν καί τῆς ἱστορίας ἐν τῇ Εὐρώπῃ, εἰς ἥν τοῦτο μέν κυοφοροῦνται ὁσημέραι ἀλλαγαί κοσμοϊστορικῆς σημασίας ἀπειλοῦσαι τήν φυσιογνωμίαν καί τήν πνευματικήν ταυτότητα αὐτῆς, τοῦτο δέ ὀργανικῶς καί ὡς πλῆρες μέλος αὐτῆς ἀνήκει ἡ πατρίς ἡμῶν, ἡ ὁποία καί προεδρεύει ἐπί τοῦ παρόντος καί καθ' ὅλην τήν διάρκειαν τοῦ πρώτου ἑξαμήνου ἐνεστῶτος ἔτους τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως, ἐγκαινιάζει ὁμοῦ καί συντόνως μετά τῆς ὑμετέρας Ἐκκλησίας μίαν νέαν περίοδον ἀμοιβαίας εἰλικρινοῦς συνεργασίας καί πολυτίμου ἀνταλλαγῆς ἀπόψεων ἐπί θεμάτων κοινοῦ ἐνδιαφέροντος καί κοινῶν ποιμαντικῶν ἀνησυχιῶν.

Νῦν ἕν πνεῦμα ἀνανεωμένων ἐπαφῶν καί συνεργασίας προβάλλει, ἕν πνεῦμα τό ὁποῖον ἐλπίζομεν ὅτι ὁ Θεός θά εὐλογήσῃ, οὕτως ὥστε αἱ κοιναί ἡμῶν προσπάθειαι διά τήν ἐπιτυχῆ ἐξέλιξιν τῶν κοινῶν ἐνδιαφερόντων νά πραγματοποιηθοῦν. Αὐταί αἱ ὑποθέσεις καί τά θέματα κοινοῦ ἐνδιαφέροντος ἐθίγησαν κατά τήν ἐπίσκεψιν τῆς Ἀντιπροσωπείας τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν εἰς Ρώμην κατά τό παρελθόν ἔτος.

Τά πλέον ἔντονα καί ἐπείγοντα ἐξ αὐτῶν εἶναι 1) τό τῆς κοινῆς χριστιανικῆς κληρονομίας καί ταυτότητος καί ἐκεῖνο τῆς χριστιανικῆς της κουλτούρας καί πνευματικότητος, ἀξιῶν αἱ ὁποῖαι πρέπει νά διατηρηθοῦν ὑπογεγραμμισμέναι καί προβεβλημέναι, ὑπό τό φῶς τοῦ σχεδιαζομένου Εὐρωπαϊκοῦ Συντάγματος καί ἐντός τοῦ ὁποίου θά ἔπρεπε νά γίνῃ μνεία περί πνευματικῆς χριστιανικῆς κληρονομίας.

Διά τόν σκοπόν αὐτόν ἡ Διαρκής Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀπέστειλεν ἤδη εἰς τόν Πρωθυπουργόν τῆς Χώρας μας καί νῦν προεδρεύοντα τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως κ. Κωνσταντῖνον Σημίτην ἔγγραφον, περιέχον τάς βασικάς προτεραιότητας τῆς Ἑλληνικῆς Προεδρίας, συμφώνως πάντοτε πρός τήν γνώμην τῆς Ἐκκλησίας μας, τό ὁποῖον καί θά ἐπιδώσωμεν Ὑμῖν.

Ἕν εἰσέτι σημαντικόν θέμα εἶναι 2) τό τῆς Βιοηθικῆς. Πρόσφατοι ἀνακοινώσεις ἀμφισβητουμένης ἐπιστημονικῆς ἐπαρκείας ἰατρικῶν ἐργαστηρίων σχετιζομένων στενῶς μεθ' αἱρετικῶν ὁμάδων (Σεκτῶν) πειραματιζομένων καί πραγματοποιούντων κλωνοποίησιν ἀνθρώπων δέν δύνανται παρά νά προξενοῦν ἔντονον ἀγωνίαν καί ἀνησυχίαν εἰς ἡμᾶς. Πρέπει νά ἑνώσωμεν τάς προσπαθείας ἡμῶν καί νά ἀσκήσωμεν πιέσεις ἐπί ἐκείνων τῶν ἁρμοδίων καί ὑπευθύνων φορέων, οὕτως ὥστε νά διασφαλισθῇ ὁ σεβασμός ἡμῶν εἰς τήν ἱερότητα τῆς ζωῆς καί νά ἐπιβεβαιωθῇ ἡ ἀκεραιότης τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου διά νά παραμένῃ τοῦτο ἀπαραβίαστον. Οὐδείς ἔχει τό δικαίωμα νά διασαλεύῃ τόν νόμον τοῦ Θεοῦ καί τάς ἠθικάς ἀρχάς ἰατρικῆς καί ἐπιστημονικῆς δεοντολογίας.

Μέ τά ἐπίκαιρα θέματα τῆς Βιοηθικῆς ἀσχολεῖται ἤδη ἀπό τῆς ἐνάρξεως τῆς Ἀρχιεπισκοπείας ἡμῶν ἡ Εἰδική Συνοδική Ἐπιτροπή Βιοηθικῆς, ἀποτελουμένη ὑπό σημαινόντων ἐπιστημόνων, τό Κέντρον τῆς ὁποίας μόλις ἐπεσκέφθητε.

Ἕν εἰσέτι σύμπτωμα τῆς ἠθικῆς πρωτίστως κρίσεως, ἡ ὁποία ἐπαπειλεῖ τάς ἀνθρωπίνας κοινωνίας εἶναι 3) ἡ περιφρόνησις τοῦ ἀνθρώπου διά τό φυσικόν περιβάλλον. Ὁ ἄνθρωπος ἐτέθη ὑπό τοῦ Θείου Δημιουργοῦ του εἰς τόν Κῆπον τῆς Ἐδέμ ἵνα φυλάττῃ καί καλλιεργῇ αὐτόν. Ὑποχρέωσίς του διαχρονική εἶναι ὁ σεβασμός πρός τό φυσικόν περιβάλλον, θεωρούμενον ὡς μία θεόσδοτος εὐλογία διά τάς μελλούσας γενεάς. Παρά ταῦτα αἱ φυσικαί καταστροφαί, αἱ ὁποῖαι αὐξάνονται σταθερῶς εἰς ἀνησυχητικόν βαθμόν, προκαλοῦνται εἰς εὐρεῖαν ἔκτασιν ὑπό τοῦ ἀνθρώπου καί δύνανται νά ἀποδοθοῦν εἰς τάς ἐκλύσεις ἀερίων, εἰς τήν ἐξάντλησιν τῶν ἀποθεμάτων ὄζοντος, τήν διάβρωσιν τῆς γῆς, τήν μόλυνσιν τῶν ὑδάτων, τό φαινόμενον τοῦ θερμοκηπίου καί ἄλλους ἀρνητικούς παράγοντας, οἱ ὁποῖοι προκαλοῦνται ὑπό τῆς ἐλλείψεως σεβασμοῦ ἐκ μέρους τοῦ ἀνθρώπου πρός τό φυσικόν περιβάλλον. Αἱ Ἐκκλησίαι ἡμῶν δέον ὅπως συνεργασθῶσι, οὕτως ὥστε αἱ ἐξουσίαι τοῦ κόσμου τούτου νά συναισθανθῶσιν τήν σοβαρότητα καί τό μέγεθος τῆς ἀπειλῆς, τήν ὁποίαν βαθμηδόν δημιουργοῦν, ἄν μή καί ἀκουσίως ἐνθαρρύνουν, διά τήν ὕπαρξιν τοῦ ἀνθρώπου, καί νά λάβουν τά ἀναγκαῖα καί ἐπείγοντα μέτρα πρός ἀποφυγήν τῆς καταστροφῆς τοῦ πλανήτου μας.

Μέ τά τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος ἀσχολεῖται ἡ Εἰδική Συνοδική Ἐπιτροπή Θείας καί Πολιτικῆς Οἰκονομίας καί Οἰκολογίας, ἡ ὁποία ἐν τῷ πλαισίῳ τῶν πολλαπλῶν αὐτῆς δραστηριοτήτων (ἐκθέσεων καί ὁμιλιῶν) συνέβαλεν εἰς τήν ὑπό καί τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν καθιέρωσιν τῆς 1ης Σεπτεμβρίου ὡς ἡμέρας Προσευχῆς διά τήν προστασίαν τοῦ Περιβάλλοντος.

Κατόπιν αὐτῶν τῶν ὑπαρξιακῶν προβλημάτων, ἐρχόμεθα εἰς τά ποικίλα καί πολλαπλά προβλήματα τά μαστίζοντα τήν σημερινήν κοινωνίαν καί τά ὁποῖα ἀπαιτοῦν τήν ἄμεσον ποιμαντικήν προσοχήν καί μέριμναν τῶν Ἐκκλησιῶν ἡμῶν. Μεταξύ τούτων κυρίαρχον θέσιν κατέχει 4) ἡ προστασία τῶν Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων, 5) ὁ ἀγών κατά τῆς τρομοκρατίας, 6) ἡ οἰκονομική καί κοινωνική ἀνισότης καί 7) αἱ φυλετικαί καί θρησκευτικαί διακρίσεις. Ἄλλα σημαντικά θέματα, ἰδίως ἐντός τῆς νέας Εὐρωπαϊκῆς πραγματικότητος, εἶναι 8) τά τῶν μεταναστῶν καί τῶν πάσης φύσεως προσφύγων. Ἐπίσης 9) τό μέλλον τῶν νέων τῆς Εὐρώπης, ἡ σχέσις των πρός τάς αἰωνίους ἀληθείας καί τάς ἠθικάς ἀξίας τοῦ Εὐαγγελίου διά τῆς χριστιανικῆς ἐκπαιδεύσεως, ἡ παροχή ἴσων εὐκαιριῶν εἰς αὐτούς διά νά ζήσουν μίαν δημιουργικήν ζωήν, ἡ ὁποία θά συμβάλῃ θετικῶς εἰς τήν εὐημερίαν τῆς Εὐρώπης, ταῦτα ἅπαντα εἶναι θέματα τά ὁποῖα καλούμεθα νά διαπραγματευθῶμεν, καί διά τά ὁποῖα δυνάμεθα καί ὑποχρεούμεθα νά ἀρθρώσωμεν κοινόν λόγον.

Μέ θέματα ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, τρομοκρατίας, φυλετικῶν διακρίσεων καί κοινωνικοῦ ἀποκλεισμοῦ ἀσχολεῖται ἡ Εἰδική Συνοδική Ἐπιτροπή Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων, διά τῆς ὁποίας ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος πρωτοστατεῖ ἐν τῇ Χώρᾳ ἡμῶν εἰς τήν τήρησιν τῶν ἀρχῶν τῆς ἰσότητος καί τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας. Τό δέ τελευταῖον καταδεικνύεται ἐκ τῶν ἐντίμων ἀγώνων τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας ἡμῶν διά τήν προαιρετικήν ἀναγραφήν τοῦ θρησκεύματος εἰς τάς ἀστυνομικάς ταυτότητας τῶν Ἑλλήνων, πρᾶγμα ὅπερ προὐκάλεσεν τήν συκοφάντησιν τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν καί εἰς ἐθνικόν καί εἰς διεθνές ἐπίπεδον.

Συγχρόνως μέ τήν ὡς ἄνω Ἐπιτροπήν λειτουργεῖ καί ἡ Εἰδική Συνοδική Ἐπιτροπή Πολιτιστικῆς Ταυτότητος, τῆς ὁποίας ἔργον ἀποτελεῖ ἡ περιφρούρησις τῆς ἰδικῆς μας πνευματικῆς ταυτότητος καί τῶν ἐθνικῶν μας παραδόσεων, ἐνῷ μέ τά θέματα τῆς χριστιανικῆς ἐκπαιδεύσεως τῶν νέων μας ἀσχολεῖται ἡ Συνοδική Ἐπιτροπή Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως.

Μέ τό μέλλον τῶν νέων μας ἐν τῇ Εὐρωπαϊκῇ πραγματικότητι τῆς ἀνεργίας ἀσχολουμένη ἡ Ἐκκλησία ἡμῶν, ἵδρυσεν εἰς τήν Ἱεράν Μητρόπολιν Ἀττικῆς τό Κέντρον Ἐπαγγελματικῆς Καταρτίσεως παρά τῇ Ἐνορίᾳ τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου Καματεροῦ, τό ὁποῖον θά ἔχητε τήν εὐκαιρίαν νά γνωρίσητε ἐκ τοῦ σύνεγγυς.

Αἱ Ἐκκλησίαι ἡμῶν καλοῦνται νά ἀντιμετωπίσουν ἅπαντα ταῦτα τά φλέγοντα θέματα ὡς καί πολλά ἄλλα. Ἡ ἀποτελεσματικότης τῶν παρασχεθησομένων ἀπαντήσεων καί λύσεων δύναται νά ἐνδυναμωθῇ καί ἡ ἐπιρροή των δύναται νά γίνῃ τοσούτῳ μᾶλλον αἰσθητή ἐάν αὗται εἶναι ἀποτέλεσμα τῶν κοινῶν καί συντόνων προσπαθειῶν ἡμῶν.

Ἐν τῷ πνεύματι αὐτῆς τῆς κοινῆς συνεργασίας διά τήν πνευματικήν καί ἠθικήν εὐημερίαν τοῦ κοινοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Οἴκου ἡμῶν, διά τήν ἀπό κοινοῦ κατάθεσιν τῆς χριστιανικῆς μαρτυρίας εἰς τό Εὐρωπαϊκόν γίγνεσθαι, ὑπό τό πρῖσμα τῶν διαφαινομένων ἐξελίξεων εἰς τήν πνευματικήν φυσιογνωμίαν τῆς Εὐρώπης, ἡ ὁποία δυστυχῶς καθ' ἡμέραν ἐκκοσμικεύεται καί ἀποστασιοποιεῖται ἀπό τάς βασικάς χριστιανικάς της ἀξίας, θέματα τά ὁποῖα θά διεξέλθητε κατά τήν ἐν Ἀθήναις παραμονήν Σας μετά τῶν ἁρμοδίων Συνοδικῶν Ἐπιτροπῶν τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν, ἤτοι α) τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Διορθοδόξων καί Διαχριστιανικῶν Σχέσεων, β) τῆς Εἰδικῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Παρακολουθήσεως Εὐρωπαϊκῶν Θεμάτων, γ) τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Βιοηθικῆς, δ) τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἐκπαιδεύσεως καί Ἐπιμορφώσεως τοῦ Ἐφημεριακοῦ Κλήρου, ε) τῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς Κοινωνικῆς Προνοίας καί Εὐποιΐας, καί στ) Τῆς Μή Κυβερνητικῆς Ὀργανώσεως "Ἀλληλεγγύη" τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, χαιρετίζομεν τήν ἐνταῦθα παρουσίαν Ὑμῶν σήμερον. Ἐλπίζομεν καί εὐχόμεθα ὅτι αἱ κοιναί διαβουλεύσεις ἡμῶν θά συμβάλουν οὐχί μόνον εἰς τήν κατάθεσιν κοινῆς μαρτυρίας εἰς κεφαλαιώδη θέματα τά ὁποῖα ἀπασχολοῦν τόν σύγχρονον Εὐρωπαῖον ἄνθρωπον, ἀλλά καί θά ἐνθαρρύνουν τήν κατανόησιν καί τήν προσέγγισιν μεταξύ τῶν Ἐκκλησιῶν ἡμῶν.

Ἐν τῷ αὐτῷ ὡσαύτως πνεύματι ἔχομεν τήν τιμήν νά γνωρίσωμεν Ὑμῖν ὅτι ἡ Ἁγιωτάτη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος διοργανώνει ἐν Ἀθήναις καί ἀπό 4ης ἕως 6ης προσεχοῦς Μαΐου ἐ.ἔ. Διεθνές Συνέδριον ὑπό τόν ἐπίκαιρον τίτλον : «Ἀρχαί καί ἀξίαι διά τήν οἰκοδόμησιν τῆς Εὐρώπης», εἰς τό ὁποῖον μετά χαρᾶς προσκαλοῦμεν δι' Ὑμῶν ὅπως εὐαρεστουμένη συμμετάσχῃ δι' ἐκπροσώπου της καί ἡ Ὑμετέρα Ἐκκλησία.

Ἐν κατακλεῖδι, παρακαλῶ τήν Ἐκλαμπρότητά Σας ὅπως μεταφέρῃ εἰς τήν Αὐτοῦ Ἁγιότητα, τόν Πάπαν Ἰωάννην Παῦλον τόν Β´, τούς πλέον ἐγκαρδίους χαιρετισμούς καί τάς εὐχάς διά καλήν ὑγιείαν καί δύναμιν εἰς τό ὑπούργημά του καί εἰς τάς προσπαθείας του πρός προώθησιν τῆς εἰρήνης καί τῆς κατανοήσεως μεταξύ τῶν ἀνθρώπων.

Ὡς δεῖγμα, τέλος, φιλοξενίας ἄς μοῦ ἐπιτραπῇ νά ἐπιδώσω τόσον εἰς Ὑμᾶς προσωπικῶς ὅσον καί εἰς τά μέλη τῆς Τιμίας Συνοδείας Σας ἀπό ἕν ἀτομικόν ἐνθύμιον τῆς ἐνταῦθα παρουσίας Σας ὁμοῦ μετά τοῦ τόμου «Μαρτυρία τῆς Ἀγάπης», τοῦ καταγράφοντος τό φιλανθρωπικόν καί κοινωνικόν ἔργον συμπάσης τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.